Marek Wzorek – założyciel firmy ecoCoach – stosuje wraz z zespołem praktyki wykorzystywane w turkusowych organizacjach dla rozwijania od zera firmy ecoCoach jako turkusowej oraz wspiera transformację firm od hierarchicznych struktur do elastycznych modeli organizacyjnych. Jednocześnie pomaga rozwijać samozarządzanie zespołów, autonomię pracowników oraz powiększać kreatywność.
Rozmawiając z przedsiębiorcami, coraz częściej słyszy się, że zaczyna brakować osób do pracy, szczególnie inżynierów, programistów, specjalistów od marketingu i sprzedaży. Wiele firm wyszukuje młode talenty na uczelniach i oferuje stałą pracę już studentom. W czerwcu stopa bezrobocia w Polsce, jak podaje GUS, osiągnęła 5,9%, czyli najniższy poziom od 26 lat. Część managerów nie rozumie potrzeb pokolenia millenialsów, co sprawia, że ci młodzi ludzie nie zawsze angażują się w swoje obowiązki. Powoduje to nieporozumienia i spadki efektywności firm.
Czy te problemy są obecnie powszechne na całym świecie? Czy występują one tylko w polskich firmach? Czy zależne jest to od branż, managerów, właścicieli, a może od struktur organizacyjnych w firmach? Na te pytania odpowiada Marek Wzorek, executive i teal coach z firmy ecoCoach, dzieląc się swoim doświadczeniem organizacji firmy w sposób turkusowy.
Redakcja: Na jednej z konferencji usłyszałam, jak mówisz o turkusowych firmach. Brzmiało to bardzo intrygująco. Czy mógłbyś przybliżyć, czym one są i jaka jest różnica między nimi a tradycyjnymi firmami?
Marek Wzorek: Oczywiście. Mówiąc najkrócej, firmy turkusowe opierają się na samo-organizujących się zespołach, nie wymagających przełożonego.
R: Czy to jest jednak możliwe? Przecież, z tego, co wiem, jeszcze niedawno zarządzałeś 100-osobową firmą. Jak szef tak dużej firmy może promować samoorganizację i pracę bez szefa?
MW: Oczywiście, że to jest możliwe. Zarówno ja, jak i moja żona w domu nie potrzebujemy szefa nad sobą i stanowimy idealnie uzupełniający się duet. Tak samo każdy z dorosłych ludzi nie potrzebuje szefa, który wydaje mu polecenia i kontroluje, czy zadania są terminowo wykonywane.
To pozostałość, którą odziedziczyliśmy po okresie rewolucji przemysłowej, w której to mnóstwo niewykwalifikowanej w zawodach przemysłowych ludności wiejskiej trafiało do fabryk i pracy przy maszynach. Nie wiedzieli, co mają robić, byli zagubieni w nowym środowisku i do codziennej pracy potrzebowali przełożonego, który rozdzielał zadania, a następnie sprawdzał, jak zostały realizowane. Teraz, przy superinteligentnej kadrze, którą mamy – szczególnie my w Polsce – to już przeżytek.
R: Czyli mam rozumieć, że w twojej firmie ludzie pracują bez szefa?
MW: Oczywiście! Jak mógłbym mówić jedynie o teorii, bez poparcia tego w praktyce? W naszym zespole w ecoCoach bardzo mocno eksperymentujemy, aby modelować warunki, w których często pracują nasi klienci.
Mamy klientów pracujących w tradycyjnych modelach: szef i podwładni, ale też klientów, którzy mają zespoły SCRUM, zespoły bez szefa i inne formy współpracy. My te modele klientów adoptujemy, następnie zmieniamy, usprawniamy, a przy okazji otrzymujemy ogromne doświadczenie, jaki model współpracy jest najbardziej skuteczny.
Następnie taki opracowany i przetestowany model współpracy wewnątrz naszej firmy oferujemy klientom jako już sprawdzony biznesowo model. Zwinność organizacyjna, wspieranie się nowoczesnymi narzędziami, systemami oraz programami to nasz chleb powszedni.
W czerwcu stopa bezrobocia w Polsce, jak podaje GUS, osiągnęła 5,9%, czyli najniższy poziom od 26 lat. Część managerów nie rozumie potrzeb pokolenia millenialsów, co sprawia, że ci młodzi ludzie nie zawsze angażują się w swoje obowiązki. Powoduje to nieporozumienia i spadki efektywności firm.
R: Czym więc zajmuje się firma ecoCoach?
MW: Naszą sztandarową usługą jest Turkus Coaching, czyli pomoc firmom w dokonywaniu transformacji od hierarchicznych struktur organizacyjnych i zarządzania metodami „kija i marchewki” do nowoczesnych metod zarządzania: tworzenia elastycznych struktur organizacyjnych gotowych na szybkie zmiany, przyspieszający świat i zmieniające się ciągle technologie. W usłudze tej pomagamy klientom tworzyć kulturę organizacyjną, w którą każdy pracownik jest włączony, zaangażowany, przedsiębiorczy i kreatywny.
Nasza druga sztandarowa usługa, z której jesteśmy znani, to Coaching Biznesowy, czyli wsparcie oraz rozwój przedsiębiorców, zespołów, kadry zarządzającej lub prezesów w rozwoju firmy, w rozwoju siebie i własnych kompetencji.
Ze względu na to, że jesteśmy gronem doświadczonych coachów, mentorów i praktyków biznesu, klient może nie tylko rozwijać się z nami metodami coachingowymi, ale również czerpać z naszej ogromnej wiedzy biznesowej. Doświadczenie pracy w turkusowych organizacjach i aktywne jej tworzenie na bieżąco daje naszym klientom dostęp również do tej wiedzy. Z powyższych tematów bardzo chętnie szkolimy i wspieramy naszych klientów w całościowym rozwoju ludzkiego potencjału.
R: Jakie są te nowoczesne metody zarządzania?
MW: Nowoczesne metody zarządzania to przede wszystkim wykorzystywanie w pracy organizacji nowoczesnych metod pracy zespołowej: coachingu zespołowego, coachingu i szkoleń w naturze, facylitacji, design thinkingu, myślenia wizualnego, action learningu, warsztatów kreatywnych, storytellingu, mindfulness, warsztatów impro i wielu innych metod, które rozwinęły się ostatnio dzięki temu, że część firm zauważa, że jeśli chce osiągać lepsze rezultaty, to nie może ciągle stosować tych samych, starych narzędzi. Stare narzędzia przynoszą stare rozwiązania. Firmy sięgające po nowe rozwiązania i metody zaczynają osiągać spektakularne, nowe, często zaskakujące efekty.
Poza tym nowoczesne metody zarządzania nie boją się nowoczesnych technologii. Jest mnóstwo nowych, darmowych aplikacji, narzędzi online, metod komunikacji, które przyspieszają komunikację, współpracę pomiędzy ludźmi i czynią ją bardziej transparentną.
W nowoczesnych firmach, pracownik już nie musi spędzić 8 godzin pracy za biurkiem, używając komputera i telefonu stacjonarnego. Nowoczesne firmy są otwarte na dowolne formy kontraktu, dogodny czas pracy, pracę zdalną oraz narzędzia i aplikacje, które tę pracę ułatwiają. Dzięki temu firma wychodzi naprzeciw pracownikowi, często ograniczając przy okazji własne koszty posiadania ogromnych i kosztownych biur.
R: A jak wyglądają elastyczne struktury organizacyjne?
MW: Nowe struktury organizacyjne to takie, które opracowujemy wraz z klientem i jego zespołem podczas realizacji usługi Turkus Coaching. Są one alternatywą dla sztywnej, pionowej, hierarchicznej piramidy, która jest jeszcze stosowana w wielu firmach i powoduje podziały na górę i dół, lepszych i gorszych, a przede wszystkim blokuje wielokierunkową komunikację, powodując często niepotrzebne konflikty.
Alternatywne modele, które proponujemy są wielostronne, wielowymiarowe, dostosowane do obecnych czasów, a nie do czasów rewolucji przemysłowej XIX wieku.
Jednym ze sprawdzonych modeli jest Układ Solarny, wymyślony przez Franka Blase, prezesa firmy igus w Niemczech, w której pracowałem i byłem dyrektorem zarządzającym i prezesem przez ostatnie 10 lat.
W centrum Układu Solarnego jest klient niczym Słońce w Układzie Słonecznym, następnie różne działy krążą wokół niego, a na zewnętrznej orbicie niczym satelita krąży prezes organizacji.
Nazwa modelu wzięła się od analogii do Układu Słonecznego, w którego centrum znajduje się Słońce. Mamy jednak też inne modele takie jak model drzewa, obecnie testowany w ecoCoach, lub model sieci, również przetestowany przez duże i małe firmy, które porzuciły hierarchiczną piramidę wiele już lat temu.
R: Model drzewa? Na czym to polega?
MW: To również wielowymiarowa, przestrzenna struktura organizacyjna, którą opracowałem i którą właśnie testujemy w ecoCoach. Trzyosobowy rdzeń zespołu to rdzeń drzewa, a pozostali członkowie zespołu są jak słoje w przekroju pnia drzewa. Ci, którzy dołączają do zespołu w zależności od zaangażowania i dostępnego czasu mogą być bliżej lub dalej rdzenia.
To oczywiście tylko przykład jednego z modeli organizacyjnych które opracowaliśmy w ecoCoach dla dopasowania działalności klienta do jego potrzeb biznesowych, misji i wizji działania. Oczywiście nie mamy nic przeciwko starej, sprawdzonej, hierarchicznej piramidzie. Skoro sprawdza się do tej pory klientowi to jej na siłę nie musimy zmieniać. Warto jednak być na bieżąco z tym, co się dzieje w różnych branżach i firmach, a w niektórych ostatnio naprawdę dużo się zmienia.
R: Czy uważasz, że wdrażając turkusowe modele organizacyjne, polskie firmy będą działały jeszcze efektywniej?
MW: Jestem całkowicie przekonany, że dzięki rozsądnym wdrożeniom tych nowych modeli organizacyjnych, o których mówię, a które też są opisane w wielu już książkach jak na przykład „Pracować inaczej” Frederica Laloux, polskie firmy będą znacznie bardziej efektywne, ludziom będzie się pracowało lepiej, a problemy związane z brakiem zaangażowania lub pozyskaniem nowych pracowników się skończą.
Doświadczamy obecnie dużej zmiany sposobu zarządzania, która może stać się ogromną szansą dla polskich firm oraz dla całego społeczeństwa. Mamy najczęściej w firmach w Polsce bardzo mądrych, otwartych na nowości i bardzo dobrze wykształconych ludzi. Historia pokazuje, że państwa i organizacje wprowadzające nowy, lepszy model organizacyjny wyprzedzały ewolucyjnie pozostałe państwa i organizacje, które trzymały się starego modelu.
Badacze potwierdzają dodatkowo, że ludzkość ewoluuje etapami. Nie jesteśmy jak drzewa, których rozwój charakteryzuje ciągły i stabilny wzrost. Ewolucja człowieka następuje na drodze szybkich i gwałtownych przemian, tak jak gąsienica staje się motylem lub kijanka żabą. Te przemiany do tej pory następowały dzięki zmianom w poznawczych i psychologicznych możliwościach człowieka oraz dzięki wynalazkom, które powstały.
Ostatnie wynalazki jak Internet, media społecznościowe czy aplikacje mobilne nie są hierarchiczne, każdy może je stosować i łączyć się nawzajem ze sobą globalnie. Organizacje i państwa, które szybciej to dostrzegą i wykorzystają, zapewnią sobie długofalową przewagę konkurencyjną.
Natomiast jeśli firmy i organizacje ciągle będą używały tradycyjnego modelu organizacyjnego, a szefowie starego, dyrektywnego stylu zarządzania, niech się nie zdziwią, że wkrótce zaczną tracić pracowników. Jak powiedział Peter Drucker: „Najlepszą metodą przewidywania przyszłości jest jej tworzenie”. Tego życzę polskim przedsiębiorcom: otwartości na zmiany, nowych narzędzi i modeli organizacyjnych oraz tworzenia zmian, które chcą widzieć w świecie.
Kim jest rozmówca?
Marek Wzorek, współzałożyciel i CEO ecoCoach, executive i biznes coach, wykładowca, mówca publiczny. Pomaga organizacjom rosnąć, rozwijać przywództwo i transformować się w kierunku turkusowych organizacji.
Inżynier budownictwa (Politechnika Rzeszowska), który podczas swojej pierwszej pracy zaraz po studiach w koncernie SAPA jako doradca techniczny postanowił zrobić studia MBA (WSHiFM). Poznał wielu ludzi sukcesu, którzy stali się dla niego przykładem. Rozwinął swoje kompetencje sprzedażowe; zmienił branżę, firmę, stanowisko i jako Key Account Manager w niemieckiej firmie z branży B2B rozwinął sprzedaż od zera do 8 mln euro w Europie Środkowo-Wschodniej.
Przez ostatnie 10 lat jako dyrektor zarządzający, a następnie prezes zarządu rozwinął firmę igus w Polsce, z małej siedmioosobowej firmy handlowej stworzył innowacyjną 100-osobową firmę handlowo-produkcyjno-technologiczną, promując innowacyjne metody zarządzania oraz realizując z zespołem transformację organizacji w kierunku brania odpowiedzialności, zaangażowania oraz bycia przedsiębiorcą na każdym poziomie organizacji.
Pełnił funkcję Interim Managing Director w igus Singapur oraz był odpowiedzialny za rozwój całego regionu ASEAN w roku 2012. Otworzył oddział igus Rosja, którego był dyrektorem generalnym, a następnie odpowiadał za jego zamknięcie.
Od roku 2015 do kompetencji menadżerskich i liderskich dodał kompetencje coacha, dzięki podyplomowym studiom na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku coaching w organizacji a następnie tysiącom godzin coachingu, najczęściej z przedsiębiorcami i właścicielami firm.
