Każdego roku pożary w zakładach przemysłowych są przyczyną ogromnych strat materialnych. Jeśliby prześledzić informacje prasowe, to straty zakładów przemysłowych na poziomie kilku-, czy kilkunastu milionów złotych to norma, a mowa jedynie o wartości utraconego majątku trwałego, zgromadzonego surowca, półproduktów i produktów gotowych. W wartości te nie są wliczane straty przyszłe, spowodowane brakiem możliwości prowadzenia dalszej produkcji, wywiązania się z podpisanych umów i kontraktów.
Kluczowym aspektem w minimalizowaniu tych strat jest czas reakcji na pożar. W tym kontekście ważne jest, aby właściciele i zarządcy zakładów przemysłowych zrozumieli, jak istotną rolę odgrywają wczesne systemy wykrywania pożaru i szybkie rozpoczęcie procesu gaszenia. W niniejszym artykule będziemy analizować, jak obecność lub brak stałych urządzeń gaśniczych wpływa na czas reakcji, rozwój sytuacji w przypadku pożaru, a także na wielkość spowodowanych przez niego strat.
Zakłady przemysłowe ze Stałymi Urządzeniami Gaśniczymi
Systemy gaśnicze a bezpieczeństwo
Na początek rozważmy zakłady wyposażone w Stałe Urządzenia Gaśnicze, takie jak instalacje tryskaczowe, zraszaczowe czy pianowe. Są one aktywowane automatycznie po wykryciu ognia – albo poprzez zastosowanie elementu termoczułego, który reaguje na punktowy wzrost temperatury świadczący o pożarze, albo poprzez współpracę z zamontowaną instalacją detekcyjną. Ich obecność w zakładzie przemysłowym nie tylko zwiększa szanse na szybkie ugaszenie pożaru, ale także znacząco obniża ryzyko jego rozprzestrzenienia się, co jest kluczowe w ochronie życia i mienia.
Skuteczność i efektywność SUG
Jak SUG wpływa na akcję gaśniczą? Badania NFPA pokazały, że już 4 tryskacze wystarczą do ugaszenia pożaru – należy jednak mieć na uwadze fakt, że NFPA dokonało w 2013 roku ogólnego zestawienia danych z tysięcy pożarów w różnych obiektach, nie tylko przemysłowych. Szybka aktywacja i skuteczna lokalizacja ognia oznaczają, że pożar jest kontrolowany, zanim zdąży się rozprzestrzenić, co znacząco skraca czas potrzebny na ugaszenie ognia i minimalizuje straty. Warto zaznaczyć, że instalacje te są szczególnie efektywne w początkowej fazie pożaru, gdy ogień jest jeszcze łatwy do opanowania. Dzięki temu możliwe jest szybkie przywrócenie normalnego funkcjonowania zakładu, co ma ogromne znaczenie z perspektywy ekonomicznej i operacyjnej.
SUG = o połowę niższe straty
Badania wykonane przez NFPA w 2009 roku wykazały, że łączne straty związane z pożarem opanowanym przez instalacje wodne są zdecydowanie mniejsze niż straty pożarowe, w przypadku braku SUG. Uśrednione wartości dla zakładów przemysłowych wskazują na straty rzędu $35 000 dla zakładów z instalacjami gaśniczymi, oraz rzędu $75 000 dla zakładów bez SUG – warto pamiętać, że to wartości uśrednione, a więc straty wynikające z pojedynczych ogromnych pożarów przemysłowych są w tej statystyce zaniżane przez większą ilość niedużych pożarów produkcyjnych. Można więc zakładać, że w przypadku pożarów z milionowymi stratami, o których najczęściej słyszymy, łączne zyski w postaci ograniczenia strat w wyniku zastosowania Stałych Urządzeń Gaśniczych także mogą iść w miliony złotych.
Stałe Urządzenia Gaśnicze w praktyce – kompendium inwestora przemysłowego
Opisując Stałe Urządzenia Gaśnicze (tryskaczowe, zraszaczowe, mgłowe i wodno-pianowe) posłużyliśmy się więc wieloma rzeczywistymi przykładami polskich zakładów przemysłowych, aby pomóc Ci zobrazować możliwe dylematy i wyzwania, przed którymi właśnie stoi Twoja firma, rozważając inwestycje w instalacje przeciwpożarowe. Przeczytaj historie podobnych sobie menadżerów i dowiedz się, co zaważyło na decyzjach, które podejmowali – szczególnie wtedy, kiedy np. decyzja na podstawie najniższej ceny mogłaby się okazać katastrofalna w skutkach.
Zakłady przemysłowe bez Stałych Urządzeń Gaśniczych
Ryzyko opóźnienia rozpoczęcia akcji gaśniczej
W zakładach bez Stałych Urządzeń Gaśniczych kluczowa staje się szybka reakcja straży pożarnej. Opóźnienie w akcji gaśniczej nawet o kilka kluczowych minut może doprowadzić do rozprzestrzenienia się pożaru na dużą skalę, co w przypadku zakładów przemysłowych może mieć katastrofalne skutki. Brak natychmiastowej reakcji na miejscu oznacza, że ogień ma więcej czasu na rozprzestrzenienie się, co może prowadzić do szybszego zniszczenia ważnych obszarów produkcyjnych i magazynowych, a także zagrażać bezpieczeństwu pracowników.
Straż pożarna doskonale znała obiekt… ale i tak nie udało się uratować jednej hali
Codziennie strażacy z narażeniem własnego życia ratują z pożarów mienie i życie innych. Aby być jak najlepiej przygotowanym do odpowiedzi na różne scenariusze pożarowe, strażacy wielokrotnie odbywają najróżniejsze ćwiczenia. Tak też działo się na terenach magazynów produkcyjnych w Koźminie Wielkopolskim, gdzie strażacy regularnie odbywali ćwiczenia. Z tego względu obiekt ten był im doskonale znany. Niestety, kiedy w 2011 roku w jednej z hal, w których miała miejsce produkcja materiałów ze styropianu i poliestru, wybuchł pożar, strażakom nie udało się jej uratować. Straż pożarna, mimo szybkiego dotarcia na miejsce, była bezsilna wobec błyskawicznie rozprzestrzeniającego się ognia. Obroniona przed ogniem została tylko druga hala. To podkreśla, jak ważna jest nie tylko szybka reakcja, ale też posiadanie odpowiednich narzędzi do walki z pożarem na miejscu. W takich sytuacjach każda minuta przedłużająca rozpoczęcie akcji gaśniczej może oznaczać znaczne powiększenie obszaru pożaru i związane z tym straty.
Porównanie scenariuszy
Porównując oba scenariusze, staje się jasne, że obecność stałych urządzeń gaśniczych znacząco wpływa na szybkość reakcji, ograniczanie rozwoju pożaru i redukcję strat. Zakłady z takimi systemami są w stanie znacznie szybciej i efektywniej stawić czoła pożarowi niż te, które polegają wyłącznie na zewnętrznej pomocy. Stałe Urządzenia Gaśnicze pozwalają na natychmiastowe rozpoczęcie akcji gaśniczej, co w przypadku pożaru jest kluczowe. W sytuacji bez takich systemów nawet najlepiej przygotowana i szybko reagująca straż pożarna może nie być w stanie zapobiec rozprzestrzenieniu się ognia, co prowadzi do znacznie większych strat materialnych i potencjalnego zagrożenia dla życia ludzkiego.
Inwestycja w SUG jest nie tylko inwestycją w bezpieczeństwo pracowników i infrastruktury, ale także w długoterminową stabilność przedsiębiorstwa. W świetle przykładów takich jak pożar w Koźminie Wlkp. staje się oczywiste, że każdy zakład przemysłowy powinien rozważyć implementację takich rozwiązań. Nie jest to tylko kwestia spełnienia norm bezpieczeństwa wymaganych coraz częściej przez zakłady ubezpieczeniowe, ale także strategiczna decyzja, która może zapobiec katastrofom i ograniczyć straty w przypadku pożaru. Współczesne technologie przeciwpożarowe oferują wiele rozwiązań, które mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb każdego zakładu, co sprawia, że inwestycja ta jest jeszcze bardziej opłacalna.
