W drugiej połowie 2023 roku doszło do finału trzech spraw sądowych wytyczonych przeciwko Didion Milling Inc. i jej managerom za wybuch kukurydzy (a właściwie jej pyłu) w młynie, a następnie propagację pożaru i wybuchów wtórnych, które miały miejsce 31 maja 2017 roku. Firma musi zapłacić ponad 12 mln dolarów grzywien i odszkodowań a jej 2 managerów prawdopodobnie spędzą wiele miesięcy w więzieniu – czekają na ogłoszenie wymiary wyroku po uznaniu ich za winnych popełnionych przestępstw. W wyniku tej eksplozji życie straciło pięciu pracowników, a czternastu odniosło obrażenia.
Śledztwo przeprowadzone przez Agencję ds. Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (OSHA) wskazało na przyczyny i skutki wybuchu pyłu z kukurydzy. Śledczy wykazali, że dwa dni przed katastrofą na terenie zakładu wybuchł pożar w suszarni kukurydzy, co było wstępnym sygnałem zagrożenia. Dodatkowo już w 2011 roku agencja wskazała na szereg uchybień w funkcjonowaniu zakładu, które niestety nie zostały należycie skorygowane przed wybuchem pyłu kukurydzy w 2017 roku.
Komentarz w kontekście wybuchu kukurydzy
Bartosz Wolff, prezes GRUPY WOLFF, podkreśla, że w przetwórstwie zbóż istnieje zawsze ryzyko wybuchu. Kluczowe jest więc eliminowanie potencjalnych źródeł zapłonu poprzez najróżniejsze działania prewencyjne. Może to być np. właściwe smarowanie i konserwacja urządzeń, aby się nie przegrzewały, ograniczanie ryzyka wprowadzenia zanieczyszczeń metalicznych do instalacji oraz unikanie gromadzenia się ładunków elektrostatycznych. Pomimo tych działań, zawsze istnieje ryzyko wybuchu, co wymaga stosowania odpowiednich zabezpieczeń przeciwwybuchowych, szczególnie w newralgicznych punktach takich jak suszarnie, silosy czy filtry odpylające. Istotne jest także efektywne usuwanie osadzonego pyłu, by zminimalizować ryzyko kolejnych wybuchów.
Brak zabezpieczeń przeciwwybuchowych i inne przyczyny, które wpłynęły na rozmiar katastrofy
Do kluczowych czynników przyczyniających się do tragedii zaliczono:
- Nieprawidłowości prowadzące do gromadzenia się palnego pyłu w zakładzie,
- Brak systemów zabezpieczeń przeciwwybuchowych i przeciwpożarowych,
- Niedostateczne szkolenie personelu,
- Nieprawidłowe utrzymanie i przeglądy urządzeń,
- Brak efektywnego programu utrzymania porządku w zakładzie, w tym sprzątania pyłów osiadłych.
Nieprawidłowości wskazane przez OSHA obejmowały brak automatycznych systemów przeciwpożarowych i przeciwwybuchowych, niewystarczające zabezpieczenia na filtrach odpylających, braki w eliminowaniu zanieczyszczeń metalicznych, oraz niedostateczne szkolenia personelu dotyczące utrzymania bezpieczeństwa w zakładzie.
OSHA sklasyfikowała wykroczenia na „rozmyślne” i „poważne”, wskazując, że większość z nich wynikała z braku odpowiedzialności ze strony pracodawcy w stosunku do bezpieczeństwa pracowników. Taki stan rzeczy podkreśla konieczność ścisłego przestrzegania norm bezpieczeństwa w branży przetwórczej (a kontekście Polski jest to Dyrektywa ATEX i rozporządzenia ją wprowadzające do polskiego prawodawstwa), aby zapobiegać podobnym katastrofom w przyszłości.
