Nauka i technologie, Nauka w Polsce

Narcyzm to nie to samo, co wysokie poczucie własnej wartości

Fot. Freepik

Osoby narcystyczne często czują się lepsze od innych, ale to nie znaczy, że są same z siebie zadowolone – przekonują naukowcy z Uniwersytetu Amsterdamskiego (Holandia).

Zwykło się sądzić, że jedną z podstawowych cech osobowości narcystycznej jest wygórowane poczucie własnej wartości. Jednak z artykułu opublikowanego niedawno w „Current Directions in Psychological Science” wynika, że narcyzm i wysokie poczucie własnej wartości to – wbrew powszechnemu mniemaniu – dwa bardzo odległe konstrukty psychologiczne.

„Na pierwszy rzut oka narcyzm i wysokie poczucie własnej wartości wydają się jednym i tym samym, ale w rzeczywistości są to zjawiska o zupełnie odmiennej naturze” – mówi jeden z autorów badania Eddie Brummelman.

Na podstawie analizy dostępnych publikacji badawczych holenderscy naukowcy doszli do wniosku, że osoby narcystyczne i osoby z wysokim poczuciem własnej wartości różnią się między sobą na wielu poziomach funkcjonowania.

Osoby narcystyczne to ludzie, którzy uważają się za lepszych od innych, ale często bywają niezadowoleni z samych siebie. W relacjach z innymi nie szukają ciepła i bliskości, ale ciągłego podziwu. Dzięki temu mogą poczuć się dumni i wyjątkowi. Ich potrzeba admiracji jest tak silna, że jej niezaspokojenie może doprowadzić do wybuchów złości, a nawet agresji.

Osoby z wysokim poczuciem własnej wartości widzą w sobie wartościowe jednostki, ale nie bardziej wartościowe od innych. Pragną nawiązywać z ludźmi bliskie i serdeczne kontakty, a podziw otoczenia nie jest im do niczego potrzebny. Rzadko bywają w stosunku do innych agresywne.

„Osoby narcystyczne budują poczucie własnej wartości na bazie reakcji otoczenia. Tak naprawdę często posiadają negatywny wizerunek własnej osoby, a narcyzm jest dla nich jedynie głęboko zakorzenionym mechanizmem chroniącym przed ujawnieniem tego faktu zarówno przed sobą, jak i przed innymi” – komentuje wyniki badania psycholog Aleksandra Jaroszyk.

Więcej szczegółów można znaleźć pod adresem: DOI: 10.1177/0963721415619737